(2021 අප්‍රේල් 27 සිට 29 දක්වා කොළඹ දී පැවති ‘දේශගුණය සහ හරිත ප්‍රකෘතිය සඳහා නයිට්‍රජන්’ යන Pre-COP26 අථත්‍ය අංගය සඳහා)
තානාපතිවරුනි
සම්භාවනීය සහභාගිවන්නනි
නෝනාවරුනි මහත්වරුනි
මෙම සූදානම් වීමේ ඉහළ මට්ටමේ කලාපීය විද්‍යුත් රැස්වීමේ දී අද දින ඔබ ඇමතීමට ලැබීම මට මහත් සතුටකි. මහා බ්‍රිතාන්‍යයේ එක්සත් රාජධානියේ රජය සහ උතුරු අයර්ලන්තය විසින් මේ වසර අග දී සත්කාරකත්වය සපයනු ලබන, එක්සත් රාජධානියේ දේශගුණික විපර්යාස පිළිබඳ රාමු සම්මුතියේ 26 වැනි සමුළුවට පෙර නයිට්‍රජන් කළමනාකරණය පිළිබඳ වැදගත් ගැටලුව විසඳීම සඳහා වන ධනාත්මක පියවරක් මෙම රැස්වීම මඟින් නියෝජනය කරයි.
පාරිසරික සංරක්ෂණය පමණක් නොව, සමාජ හා ආර්ථික භාවිතයන් වැඩිදියුණු කිරීම ද තිරසාර පාරිසරික ප්‍රතිපත්ති සඳහා අවශ්‍ය වන අතර, එමඟින් ජාතීන්ට ඔවුන්ගේ ජනතාව සහ ඔවුන්ගේ ස්වාභාවික පරිසරය දිගු කාලීනව පවත්වා ගත හැකිය.
අපගේ පුරවැසියන්ගේ සමාජ ආර්ථික අවශ්‍යතා සමඟ අපගේ ජෛව විවිධත්වය, වන ආවරණය, ජල මාර්ග සහ සාගර සම්පත්වල තිරසාර බව ප්‍රවර්ධනය කරන සමබර ප්‍රතිපත්ති ශ්‍රී ලංකා රජය විසින් අනුගමනය කර තිබේ. අපගේ අනාගත පරපුර අතර පාරිසරික සංවේදීතාව සහ වගකීම පිළිබඳ හැඟීමක් ඇති කිරීම තීරණාත්මක ලෙස වැදගත් වන අතර, එය අපගේ අඛණ්ඩ අධ්‍යාපන ප්‍රතිසංස්කරණවලට ඇතුළත් වේ.
පසුගිය වසරේ දී එක්සත් ජාතීන්ගේ මහා මණ්ඩලයේ පැවති ජෛව විවිධත්ව සමුළුවේ දී නයිට්‍රජන් වඩාත් හොඳින් කළමනාකරණය කරන ලෙස මම ලෝක නායකයින්ගෙන් ඉල්ලා සිටියෙමි. දේශගුණ විද්‍යාඥයින් දශක ගණනාවක් තිස්සේ වායුගෝලයේ කාබන් ඩයොක්සයිඩ් විමෝචනය ඉහළ යාමේ බලපෑම පිළිබඳව අධ්‍යයනය කරමින් සිටී. නයිට්‍රජන් අපද්‍රව්‍ය පිළිබඳ ගැටළුව ඒ හා සමාන හදිසි ආකාරයකින් විසඳීමත්, ඒ අනුව දේශගුණික විපර්යාස පිළිබඳ අඛණ්ඩ කතිකාවත පුළුල් කිරීමත් වැදගත් යැයි මම විශ්වාස කරමි.
අපේ ජනගහනයෙන් සැලකිය යුතු කොටසක් සඳහා කෘෂිකර්මාන්තය මූලික ජීවනෝපාය මාර්ගයන්ගෙන් සමන්විත වන අතර, නයිට්‍රජන් කළමනාකරණය පිළිබඳ ප්‍රශ්නය ශ්‍රී ලංකාවට විශේෂයෙන් වැදගත් වේ. දේශීයව භාවිතා කරන නයිට්‍රජන් පොහොරවලින් 80% ක් පමණ නාස්ති වන අතර, එය අවසන් වන්නේ වායුගෝලයට, භූමියට සහ ජලයට එක් වීමෙනි. ප්‍රවාහනය සහ වෙනත් කර්මාන්ත ද වායුමය ප්‍රතික්‍රියශීලී නයිට්‍රජන් මුදා හරින අතර, එය තාපය උරාගෙන අතර ගෝලීය උණුසුම් වීම වේගවත් කිරීමට දායක වේ.
එවැනි ගැටළු අපගේ කලාපයේ රටවලට පොදු වන බවත්, මෙම ගැටළු වල අහිතකර ප්‍රතිවිපාක අපගේ රජයන්ට මධ්‍යම හා දිගු කාලීනව අභියෝගයක් වනු ඇති බවත්, මම දනිමි. විස්තීර්ණ අධ්‍යයනය, වැඩි දැනුවත්භාවය ගොඩනැගීම සහ ආර්ථික ක්‍රියාකාරකම් සහ පරිසරය පවත්වා ගෙන යාමේ ද්විත්ව අත්‍යවශ්‍යතාවයන් සඳහා වඩා හොඳ විසඳුම් නිර්මාණය කිරීම තුළින් නයිට්‍රජන් කළමනාකරණය වැඩිදියුණු කිරීම එබැවින් තීරණාත්මක වැදගත්කමක් දරයි. එවැනි ක්‍රියාමාර්ග ජාතික මට්ටමින් පමණක් නොව කලාපීය හා ගෝලීය වශයෙන් ද කාලෝචිත ප්‍රතිපත්තිමය තීරණ මගින් මෙහෙයවිය යුතුය.
මෙම සංසදයේ සාකච්ඡා මඟින් දකුණු ආසියානු කලාපයේ රජයන් මෙම ගැටළුව පිළිබඳ පොදු අවබෝධයක් කරා ගෙන ඒමට උපකාරී වනු ඇතැයි මම විශ්වාස කරමි. මෙම වසර අග දී එක්සත් ජාතීන්ගේ දේශගුණික විපර්යාස පිළිබඳ රාමු සම්මුතියේ 26 වන සමුළුවේ දී ගත් තීරණ කෙරෙහි මෙය ධනාත්මක බලපෑමක් ඇති කරනු ඇත. අවසාන වශයෙන්, සාර්ථක හා ඵලදායී සංසදයක් පැවැත්වීම සඳහා මම ඔබට සුබ පතමි.
ස්තුතියි.
